Narsistik İstismar Döngüsü

Bu döngüyü açıklamadan önce sağlıklı narsizim ve sağlıksız narsizimi ayırmak gerekir.

Narsist kişilik özellikleri taşıyan bir birey, kendisini aşırı özel, yetenekli veya önemli olarak gören ve bu özelliklerini sürekli olarak vurgulamaya meyilli olan bir kişidir. Narsistik kişilik özellikleri, bir spektrumda yer alır ve sağlıklı ve sağlıksız narsisizm arasında farklar bulunur.

1.Sağlıklı Narsisizm

Sağlıklı narsisizm, kendine güven, özsaygı ve kişisel değerin sağlıklı bir şekilde hissedilmesini ifade eder. Bu kişiler, başkalarıyla olumlu ilişkiler kurabilirler, ancak aşırıya kaçmadan kendi başarılarına ve özelliklerine değer verirler. Sağlıklı narsisizm, insanların hedeflerine ulaşmalarına ve kendilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir.

2. Sağlıksız Narsisizm (Narsistik Kişilik Bozukluğu)

Sağlıksız narsisizm, kişinin kendini aşırı bir şekilde önemli, diğerlerinin üzerinde ve özel olarak gördüğü, empati eksikliği yaşadığı ve başkalarını manipüle etme eğiliminde olduğu bir durumu ifade eder. Narsistik kişilik bozukluğu, kişinin iş ve ilişki sorunlarına neden olabilir ve duygusal ilişkileri olumsuz etkileyebilir.

Sağlıklı ve Sağlıksız Narsizim Arasındaki Fark

Empati: Sağlıklı narsisizm gösteren bireyler, başkalarının duygularını anlamak ve empati yapmak konusunda daha yeteneklidirler. Sağlıksız narsisistler ise genellikle empati eksikliği yaşarlar.

İlişkiler: Sağlıklı narsisistler, olumlu ve dengeli ilişkiler kurabilirlerken, sağlıksız narsisistler genellikle insanlar arasında çatışmaya ve sorunlara yol açarlar.

Özsaygı: Sağlıklı narsisizmde özsaygı pozitif bir şekilde korunurken, sağlıksız narsisistler kendilerini aşırı derecede överler, ancak bu özsaygı dengesiz ve hassas olabilir.

Narsisizm, bir spektrumda bulunan bir özelliktir ve kişinin davranışları ve etkileşim tarzları üzerinde farklılık gösterebilir. Narsistik kişilik bozukluğu tanısı, sağlıksız narsisizmin daha ciddi bir formunu temsil eder ve profesyonel yardım gerektirebilir.

Narsistik istismar döngüsü

Bir ilişki veya etkileşimdeki narsistik kişilik bozukluğu olan bir bireyin davranışlarını tanımlayan bir kavramdır. Bu döngü, genellikle şu aşamalardan oluşur:

1. İdealizasyon Aşaması: Narsistik kişi, hedefini başlangıçta övgülerle, ilgiyle ve aşırı beğenilerle sarar. Bu aşamada, hedef kişi kendini özel ve değerli hisseder.

2. Devalüasyon Aşaması: İlk aşamanın ardından, narsistik kişi hedefi aşağılar, eleştirir ve küçümser. Hedef kişi bu süreçte kendini değersiz, suçlu veya yetersiz hisseder.

3. Yeniden İdealizasyon veya Ayrılma Aşaması: Bu aşamada, narsistik kişi bazen hedef kişiyi tekrar övebilir ve ilgi gösterebilir (yeniden idealizasyon). Ancak, bu döngünün sonunda ilişki genellikle sona erer (ayrılma).

Bu döngü, narsistik kişinin güç ve kontrol sağlama, egosunu tatmin etme ve hedef kişiyi manipüle etme amaçlarına hizmet eder. İstismar edilen kişi, bu süreçte duygusal ve psikolojik travma yaşayabilir.

Narsistik istismar döngüsünü tanımak, bu tür bir ilişkiden çıkmak veya kendini korumak için önemlidir. Destek almak, terapi görmek ve sınırlarınızı korumak bu tür ilişkilerden kurtulmanıza yardımcı olabilir. Unutmayın ki sağlıklı ilişkiler, saygı, destek ve denge temelinde olmalıdır.

Yaşantı Psikoloji