Yeme bozukluğu ve nedenleri Yemek yemek günlük hayatımızın önemli bir parçasıdır. Dengeli ve yeterli beslenmek hem fiziksel hem psikolojik sağlığın ön koşuludur. Bu yüzden yeme bozukluğundan bahsederken sıklıkla yeme bozukluklarının hayati önemine vurgu yapılır. Yeme bozukluğu sanıldığı kadar nadir görülen psikolojik bir rahatsızlık değildir. Görülme yaşı olarak 12’li yaşlardan başlayan bozukluğun artık günümüzde aşağıdaki çeşitli türevlerinden bahsetmek mümkündür. Anoreksiya nervoza nedir? Anoreksiya nervoza en çok bilinen yeme bozukluğudur. Anoreksiya; açlıktan, metabolik olarak çökmeden veya intihardan kaynaklanan herhangi bir ruhsal bozukluğun en yüksek ölüm oranına sahiptir. Yunanca’da Anoreksiya kelimesi “iştahsız” anlamına gelir; Latince’ de ise nervoza kelimesi “sinir rahatsızlığı” anlamına gelir. Anoreksiya nervoza ilk olarak Viktorya döneminde tıbbi bir durum olarak kabul edilmiştir. Kraliçe Victoria’nın kişisel doktoru Sir William Gull 1873'te bu durumu resmi olarak tıp sözlüğünün bir parçası olarak belirlemiştir. Anoreksiya yaşayan kişiler genellikle bir sorunları olduğunu kabul etmezler. Normal kilolarının altında bile kilolu olduklarını düşünürler. Kilo kaybı hayati fonksiyonları zorlayana kadar yardım alma konusunda direnç gösterebilirler. Bu yüzden yakınlarının durumu kabullenmesi ve yardım arayışına girmeleri önemlidir. Anoreksik kişilerin kişilik özelliklerine bakıldığı zaman bu kişilerin aşırı mükemmeliyetçi yapıları dikkat çeker. Düşük özsaygı, stres ile başa çıkmada zorlanma gibi özelliklere sahiptirler. Aile yapılarına bakıldığı zaman anoreksik kişilerin kendi gibi mükemmeliyetçi ve yüksek beklentilere sahip aileleri olduğu göze çarpar. Yeme sorununun yanı sıra, depresyon, öfke kontrol sorunları, obsesyon gibi başka psikolojik sorunlarda görülebilir. Anoreksiya nervoza belirtileri ve semptomları Diyet veya aşırı kısıtlayıcı beslenme alışkanlıkları Takıntılı bir şekilde kilo alma korkusu Vücut dismorfisine bağlı düşük benlik kaygısı Uyuşukluk ve genel yorgunluk Kas kaybı ve aşırı zayıflık Konsantrasyon problemleri Aşırı hassasiyet Aşırı spor yapma çabası Kilo alımını engellemek için kusmak, laksatif kullanmak veya idrar söktürücü kullanmak gibi yöntemlere başvurabilirler. Bulimia Nervoza nedir? Bulimia, “kurt gibi aç” anlamına gelen Yunan kökenli bir kelimedir. Diğer yandan “tıkanma temizleme sendromu” olarak da adlandırılan Bulimia Nervoza, yeme davranışlarında alışılmış bir rahatsızlıktır. Sonuç olarak Bulimia, aşırı gıda alımının sık bölümleri ile karakterize edilmiştir. Bu bölümleri Bulimia’dan kaynaklanan kusma, diüretikler ( hipertansiyon tedavisine yardımcı olmak amacıyla idrar atılımını kolaylaştıran ve fazlalaştıran ilaçlardır. Kan basıncını düşürmek için vücutta tutulan fazla sıvıyı uzaklaştırmak amacıyla kullanılırlar) veya diyet hapları gibi gıdaları vücuttan temizlemek için başka bir yöntem izler. Bulimiadan muzdarip kişiler genellikle normal bir kiloda kalırlar ve hatta kilolu bile olabilirler. Anoreksiya nervoza da olduğu gibi bulimia nervozada da düşük öz saygı yeme sorunu üzerinde etkilidir. Ayrıca yeme sorunlarının kökeninde genetik faktörler, dayatılan güzellik algısının zayıflıkla idealize edilmesi, çocukluk travmaları, aile ilişkilerinde olumsuz yaşantılar yer almaktadır. Bulimia Nervoza belirtileri ve semptomları Özellikle abur cubur ve tatlılardan oluşan aşırı yeme Yemek sırasında ve sonrasında sürekli banyoya gitme Müshil, diüretik ve/veya diyet haplarının aşırı alımı ve kullanımı Boyunda ve çenede şişmiş tükürük bezleri ile belirgin bir sağlık nedeni bulunamayan boğaz ağrısı Hazımsızlık, asit reflü ve gastrointestinal problemler Diş eti hastalıkları ve kanayan diş etleri Aşırı Yeme Rahatsızlığı (Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu) nedir? Aşırı yeme rahatsızlığı yaygın görülen yeme bozukluklarından biridir. Bir kişinin rahatsızlık derecesinde hızlı ve aşırı miktarda yemek yemesi, yeme bozukluğundaki en büyük sorunlardandır. Bununla birlikte, aşırı yeme bozukluğu başka şeylerle karıştırılabilir. Zihinsel açıdan bakıldığında tıkınırcasına yeme, aşırı yemek yemeden daha tehlikeli olabilir. Aşırı yemek yeme, tıkınırcasına yeme bozukluğu Bulimia ’ya benzer. Ancak Bulimia’dan farklı olarak, tıkınırcasına yeme bozukluğu düzenli temizlemeyi (kendini kusturma) içermez. Genel olarak bakıldığında, tıkınırcasına yeme bozukluğu her zaman kilo problemine odaklanmaz. Tıkınırcasına yeme bozukluğu olan kişiler normal kiloda kalma veya fazla kilolu olma eğilimindedir. Tıkınırcasına yeme bozukluğu belirtileri ve semptomları Tekrarlanan tıkınırcasına yeme Normalden daha hızlı ve agresif şekilde yemek Doyduğunu söylediği halde yemeye devam etmek Tek başına yemek yemek Bir seferde bir kişinin öğününden daha fazlasını yemek ve yiyecekleri karıştırmak Kaynakça; Eating Disorders: Obesity, Anorexia Nervosa and the Person Within, pp. 250–255. Routledge and Kegan Paul: London., Bulimia nervosa: an ominous variant of anorexia nervosa Gerald Russell,0 Çeviri: Yaşantı Psikoloji Kategori: Yeme Sorunları Geri Dön